Tổ chức lại quyền lực: Bước chuyển từ chủ trương đến thực tiễn thể chế

Tinh gọn để mạnh hơn: Phá vỡ tầng nấc hành chính, tăng tốc thực thi

Từ ngày 1/7/2025, toàn quốc chính thức có 34 Công an cấp tỉnh mới, cùng 3.319 Công an cấp xã vận hành theo mô hình tổ chức mới [2]. Cấp huyện – vốn là tầng trung gian trước đây – đã được loại bỏ khỏi cấu trúc tổ chức công an trong hầu hết các địa phương. Đây là bước đi quyết liệt, mang tính đoạn tuyệt với mô hình hành chính “trung gian hóa” từng tồn tại nhiều năm.

Thay vì duy trì tầng trung gian cồng kềnh, cơ chế “tỉnh toàn diện – xã vững mạnh” được chọn làm chiến lược mới. Công an cấp tỉnh sẽ nắm vai trò chỉ huy, chỉ đạo chiến lược; Công an xã là tuyến đầu bám sát địa bàn, triển khai thực thi trực tiếp. Mô hình này đã phát huy hiệu quả ngay trong thực tiễn – như tại Thanh Hóa, Quảng Nam, Bắc Giang – nơi Công an cấp xã mới được kiện toàn nhưng đã kịp thời xử lý các vụ vi phạm trật tự công cộng, mâu thuẫn dân sự và kiểm tra cư trú đột xuất ngay trong tuần đầu vận hành [3].

Trung tâm trật tự xã hội: Khi Công an trở thành thiết chế điều phối toàn diện

Tốc độ cải cách và tính khả thi: Mô hình mẫu về triển khai thể chế

Từ cải cách tổ chức đến thể hiện Nhà nước pháp quyền qua hành động

Việc Bộ Công an đi đầu trong sắp xếp bộ máy không chỉ là chuyện nội bộ ngành – mà là một cú hích vào cấu trúc quản trị tổng thể, tạo điều kiện triển khai sâu hơn các chương trình số hóa, chuẩn hóa thủ tục hành chính và tăng cường kiểm soát quyền lực ở cơ sở.

Công an cấp xã hiện nay là lực lượng duy nhất vừa có chức năng tiếp dân, kiểm tra, xử lý, vừa vận hành các phần mềm tích hợp: Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước công dân gắn chip, cư trú, khai tử – khai sinh điện tử. Việc này giúp cắt bỏ thời gian chờ đợi, giảm nhũng nhiễu và minh bạch hóa quy trình hành chính – một tiêu chí then chốt của Nhà nước pháp quyền.

Mô hình hiện đại: Đồng tâm từ trung ương tới địa bàn

• Trung ương gọn nhẹ, tinh anh, phân quyền rõ nét.
• Cấp tỉnh làm trung tâm chỉ đạo, phân tích dữ liệu, điều phối nghiệp vụ.
• Cấp xã là tuyến đầu thực thi, giữ gìn trật tự, giải quyết mâu thuẫn, xử lý tình huống.

Từ giữ gìn an ninh đến dẫn dắt quản trị quốc gia

Tài liệu tham khảo:

Từ quyền Hiến định đến gật đầu xin cho - Niềm tin vào nền Tư pháp quốc gia hiện đại

(LS. LTD) - Giữa những phiên tòa căng thẳng, điều khiến tôi trăn trở không chỉ là số phận của thân chủ, mà còn là ánh nhìn từ bục xét xử. Khi nào thì quyền tự bào chữa – một quyền hiến định thiêng liêng – lại bị xem như một sự không hợp tác? Và khi nào thì “xin – cho” trở thành chiếc thước đo để quyết định số phận con người?

Tư pháp kinh tế trong bảo vệ Đổi mới sáng tạo: Tham luận kiến tạo cơ chế tài phán IP cho Việt Nam

(TPVN) - Trong kỷ nguyên kinh tế tri thức, tài sản vô hình đã trở thành nguồn lực chiến lược. Tại Diễn đàn “Thể chế hoá đổi mới sáng tạo – Bảo vệ tài sản vô hình theo tinh thần Nghị quyết 57 và 68” sáng 11/9/2025, Hãng Luật La Défense, qua tham luận của Luật sư Lưu Tiến Dũng, đã nhấn mạnh vai trò của tư pháp kinh tế và cơ chế tài phán sở hữu trí tuệ như nền tảng để bảo vệ sáng tạo và nâng cao sức cạnh tranh quốc gia.

Đột phá tài phán hành chính để bảo vệ nhà đầu tư – Góc nhìn từ Movenpick Central

(TPVN) - Từ góc nhìn pháp lý, nhà đầu tư có hai con đường bảo vệ quyền lợi: khiếu nại hành chính và khởi kiện hành chính. Nhưng trên thực tế, cả hai đều chưa đủ sức để cân bằng vị thế giữa doanh nghiệp và chính quyền.

Kỷ nguyên tố tụng điện tử - Thách thức và cơ hội với nghề Luật sư

(TPVN) - Cùng với làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ, hệ thống Tư pháp Việt Nam đang bước vào một giai đoạn cải cách mang tính bước ngoặt. Khi Dự thảo Nghị quyết hướng dẫn thực hiện thủ tục tố tụng trên môi trường điện tử được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao ban hành, người dân sẽ có thể khởi kiện, nộp chứng cứ, nhận thông báo và thậm chí tham dự phiên tòa chỉ bằng vài thao tác trực tuyến.

Cải cách toàn diện VKS nhân dân theo Luật số 82/2025/QH15 và mô hình tố tụng mới

(TPVN) - Luật số 82/2025/QH15 chính thức có hiệu lực, mở ra một chương mới trong thiết kế thể chế tố tụng. Viện kiểm sát nhân dân – từ vị trí kiểm soát pháp luật – được tái định hình thành một trục quyền lực trung tâm trong hệ thống công lý: gọn hơn, mạnh hơn, và chủ động hơn. Đây không chỉ là cải tổ bộ máy, mà là sự định vị lại vai trò chiến lược của cơ quan công tố trong tiến trình kiến tạo một nền tư pháp hiện đại và liêm chính.
 

Tòa án điện tử – Đột phá công nghệ trong cải cách tư pháp, bài học từ thành phố Hồ Chí Minh

(LS.LTD) - Hành nghề tranh tụng, tôi từng chứng kiến không biết bao lần một phiên tòa bị hoãn chỉ vì thư triệu tập bị thất lạc, hồ sơ bị “kẹt” giữa các phòng, hay một nhân chứng không thể bay từ miền Trung vào TP.HCM đúng hẹn. Tư pháp là trụ cột của Nhà nước pháp quyền, nhưng quá trình tiếp cận công lý lại không ít lần khiến người dân nản lòng bởi thủ tục lạc hậu, thiếu minh bạch và chi phí vô hình quá lớn. Trong bối cảnh đó, sự ra đời và mở rộng của Tòa án điện tử tại Việt Nam, đặc biệt ở TP.HCM, không chỉ là một tiến bộ kỹ thuật, mà là một đột phá chiến lược – làm thay đổi căn bản cách thức mà người dân, doanh nghiệp và Nhà nước tương tác với hệ thống tư pháp. Công lý, giờ đây, đã gần hơn bao giờ hết – chỉ cách một cú nhấp chuột.