Vị tướng khởi đầu không phải từ phòng họp

Sinh năm 1979 tại một làng quê nghèo ở Yên Mỹ (Hưng Yên), Tướng Mai Hoàng từng là một cậu bé chăn bò, không xuất thân gia đình công an, cũng chẳng có ai mở đường quan lộ. Điều duy nhất ông có – là ý chí. Không phải thứ ý chí được dạy trong trường lớp, mà là thứ trưởng thành trong lặng lẽ, qua từng ngày bước chân trên ruộng đồng, giữa những mơ hồ về tương lai – và một khát vọng làm điều gì đó cho đời mình, cho người khác.

Năm 2000, chàng sinh viên tốt nghiệp Học viện Cảnh sát Nhân dân được điều lên Sơn La – địa bàn “nóng” nhất nước về ma túy khi ấy. Không ai chào đón anh bằng vinh quang. Chỉ có rừng, và tội phạm. Và máu, đôi khi là nước mắt của đồng đội.

“Tôi chọn vùng khó vì ở đó cần mình nhất. Người dân khổ, tội phạm nhiều – nếu mình không làm, ai làm?” – lời tâm sự giản dị ấy, sau này trở thành lý tưởng sống xuyên suốt cuộc đời người chiến sĩ này¹.

Khi bản lĩnh được tôi luyện bằng mạng sống

Ở Tây Bắc, ông đã sống và chiến đấu hơn hai thập kỷ. Một chặng đường dài mà không phải sĩ quan nào cũng dám chọn. Vùng đất ấy không dành cho người yếu tim. Đó là nơi đường biên mờ ảo, súng nổ bất cứ lúc nào, và bọn tội phạm coi sinh mạng người khác như thứ có thể đổi lấy vài bánh heroin.

Ông trực tiếp chỉ huy nhiều chuyên án lớn như 279LL, 920G – triệt phá những đường dây ma túy xuyên quốc gia, bóc gỡ hàng trăm đối tượng, thu giữ lượng tang vật khổng lồ². Có lần, ông bị phục kích bởi kẻ mang AK; có lần phải đón Tết giữa rừng để không lỡ thời cơ phá án.

Nhưng trong tất cả, ông chưa bao giờ nói về mình như một anh hùng. Thay vào đó, ông chỉ kể về những đứa trẻ bản nhỏ bị bỏ rơi vì cha mẹ sa vào tội ác, về những bà mẹ lặng lẽ đặt bát cơm cúng đứa con chết khi giao hàng cho “ông trùm”.

Bước ngoặt phương Nam – vị tướng của đô thị

Năm 2020, Tướng Mai Hoàng được điều về làm Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Hình sự, và đến 2022, trở thành Phó Giám đốc Công an TP.HCM – thành phố đông dân nhất cả nước, với áp lực an ninh – trật tự thuộc hàng cao nhất.

Không giống vùng núi, tội phạm ở đây hoạt động có tổ chức, ẩn mình trong hệ thống kinh tế – xã hội phức tạp. Nhưng ông thích ứng nhanh. Ông đưa vào thành phố chất "trực tiếp", "quyết liệt" của người lính biên giới – kết hợp với tư duy dữ liệu, công nghệ và hợp tác liên ngành.

Trong năm đầu tiên tại TP.HCM, dưới sự chỉ đạo của ông, hàng loạt chuyên án lớn bị triệt phá: đường dây xăng dầu lậu từ miền Trung, ma túy tổng hợp sản xuất quy mô công nghiệp, ổ nhóm tín dụng đen, án mua bán người xuyên quốc gia…³

Không chỉ đánh án – mà còn nghĩ cho thế hệ sau

Giữa khi nhiều người chỉ nhìn thấy ông qua hình ảnh “khắc tinh tội phạm”, ít ai biết Trung tướng Mai Hoàng còn là một nhà nghiên cứu mẫn cán. Năm 2019, ông bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ tại Học viện Cảnh sát, với đề tài khoa học đầu tiên ở Việt Nam phân tích toàn diện phương pháp điều tra chuyên án ma túy xuyên biên giới – nơi chính ông từng lăn lộn suốt 20 năm⁴.

Nhưng điều đáng quý hơn là ông không giữ kinh nghiệm cho riêng mình. Ông trở lại giảng đường, mở các chuyên đề “nghiệp vụ thực chiến” để truyền dạy những kỹ năng và bản lĩnh cho lớp trinh sát trẻ. Từ tổ chức hội thảo chuyên sâu đến thực hành phá án, ông luôn nói với cấp dưới: “Làm giỏi là chưa đủ – phải hiểu tại sao mình chiến đấu. Phải có lý tưởng”.

Tư duy lý luận – thực tiễn của ông khiến nhiều sĩ quan trẻ khâm phục. Không phải vì hào quang học hàm, mà bởi ông là người bước ra từ khói lửa chiến trường – và giờ đang truyền lại ngọn lửa ấy cho một thế hệ công an mới.

Thăng tiến không phải vì may mắn – mà vì nghị lực và niềm tin

Có những con đường thăng tiến nhờ thời thế. Có người lớn lên nhờ dòng tộc. Nhưng Tướng Mai Hoàng – từ ruộng đồng Hưng Yên đến doanh trại Sơn La, và rồi đứng đầu Công an TP.HCM – đi lên bằng chính mồ hôi, máu và trí tuệ của mình.

Năm 2020, ông được phong danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân – một vinh dự hiếm có đối với một cán bộ tuổi chưa đến 45⁵. Tháng 12/2023, ông được thăng quân hàm Thiếu tướng. Và đến 23/7/2025, Chủ tịch nước quyết định thăng hàm Trung tướng Công an – cấp bậc cao nhất đối với một Giám đốc Công an Thành phố hiện nay⁶.

Thế nhưng, trong buổi lễ trang trọng, ông vẫn phát biểu bằng giọng giản dị quen thuộc: “Tôi nhận hàm Trung tướng là vì sự tin tưởng của Đảng và nhân dân. Nhưng bản thân tôi vẫn là một trinh sát chống tội phạm – ngày nào còn có thể chiến đấu, tôi còn đi”.

Đó không phải sự khiêm tốn xã giao, mà là cách một người lính thật sự nhìn vào bản ngã nghề nghiệp: không vì hào quang mà quên mất gốc rễ – là chiến đấu, là phụng sự.

Vị tướng gần dân – người của lòng tin thời hiện đại

Trong khi một bộ phận cán bộ lạm quyền hoặc xa rời dân chúng, thì Tướng Mai Hoàng vẫn giữ cho mình thói quen lặng lẽ viếng nghĩa trang liệt sĩ, thăm các Mẹ Việt Nam Anh hùng mà không báo trước. Không phóng viên. Không ống kính. Chỉ là một người con tri ân thế hệ đi trước.

“Chúng tôi có hôm nay vì họ đã mất tất cả. Càng là công an, càng phải nhớ điều ấy” – lời ông nói với cán bộ chiến sĩ tại lễ tri ân ngày 27/7⁷.

Chính bởi vậy, ông không chỉ được lòng nhân dân, mà còn truyền cảm hứng đạo đức công vụ cho toàn lực lượng. Trong thời buổi mà niềm tin vào công quyền đôi khi bị xói mòn bởi những vụ việc tiêu cực, thì một hình ảnh như ông – chính là điều người dân cần để tiếp tục hy vọng.

Từ một con người – nhìn ra một lý tưởng

Trung tướng Mai Hoàng là một biểu tượng – không phải vì cấp bậc hay danh hiệu, mà vì cách ông sống, chiến đấu và truyền cảm hứng. Câu chuyện của ông là một minh chứng: lý tưởng không phải thứ được ban cho, mà được rèn luyện trong gian khó; thành công không đến nhờ cơ hội, mà đến nhờ nỗ lực kiên định.

Khi xã hội bước vào thời đại mới – nơi người dân cần sự bảo vệ văn minh, công bằng và tử tế – thì hình ảnh một người lính như Tướng Mai Hoàng, giản dị, gan lì, nhưng đầy trí tuệ và lòng tin – là biểu tượng sống động nhất về tinh thần “vì dân phục vụ”.

Tài liệu tham khảo

1. https://dhannd.bocongan.gov.vn/dai-ta-anh-hung-luc-luong-vu-trang-nhan-dan-mai-hoang-pho-cuc-truong-cuc-canh-sat-hinh-su-giao-luu-bao-cao-thuc-te-voi-can-bo-giang-vien-va-hoc-vien-truong-dai-hoc-an-ninh-nhan-dan-a-2270
2. https://cand.com.vn/Hoat-dong-LL-CAND/dai-ta-mai-hoang-giu-chuc-pho-giam-doc-cong-an-tp-ho-chi-minh-i661635/
3. https://dantri.com.vn/xa-hoi/pho-giam-doc-cong-an-tphcm-mai-hoang-duoc-thang-ham-thieu-tuong-20231215220844351.html
4. https://vi.wikipedia.org/wiki/Mai_Ho%C3%A0ng
5. https://hcmcpv.org.vn/tin-tuc/dai-ta-mai-hoang-giu-chuc-pho-giam-doc-cong-an-tphcm-1491897002
6. https://kevesko.vn/20250723/giam-doc-cong-an-tphcm-mai-hoang-duoc-thang-ham-len-trung-tuong-37315982.html
7. https://congan.com.vn/tin-chinh/trung-tuong-mai-hoang-tham-tang-qua-cac-gia-dinh-chinh-sach-tieu-bieu-nhan-ngay-thuong-binh-liet-si_180875.html