Một chiêu trò không mới – nhưng vẫn có “đất sống”
Thủ đoạn của họ không mới: sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền việc “quen biết CSGT”, rồi thu tiền “bao luật” với mức từ 300.000 đồng/xe/ngày, hoặc 3 triệu đồng/xe/tháng. Ai “mua dịch vụ” sẽ được cấp logo mang tên “BG19 – Luật giao thông & ATGT” hoặc “Trần Bình” có gắn đèn LED để dán trên kính xe, như một tín hiệu rằng xe đã được “bảo kê”. Đối tượng nhắm tới là những tài xế vận tải vi phạm quy định như chở quá tải, cơi nới thùng xe hoặc không giấy tờ hợp lệ.
Kỳ thực, mô hình “logo xe vua” không hề xa lạ. Hơn 10 năm trước, tại TP.HCM – Đồng Nai – Bình Dương từng xảy ra vụ án chấn động: đường dây bán logo cho xe vi phạm để né kiểm tra, với số tiền thu lên tới gần 23 tỷ đồng [2]. Các bị cáo bị tuyên án tù vì hành vi đưa hối lộ và môi giới hối lộ, nhưng không một cán bộ nào trong lực lượng thực thi công vụ bị xử lý hình sự vì “không đủ chứng cứ”. Đây là một kết cục khiến dư luận hoài nghi về tính hiệu quả của cơ chế xử lý vi phạm trong lĩnh vực giao thông.
Pháp luật không bảo vệ sự nhẹ dạ và hy vọng sai chỗ
Tuy nhiên, bài học pháp lý không chỉ dừng ở chế tài với tội phạm. Điều đáng lo ngại là: tại sao lại có hàng trăm tài xế chấp nhận “trả tiền” để vi phạm pháp luật một cách hợp pháp? Họ không ngây thơ. Họ hiểu mình đang vi phạm. Nhưng họ tin rằng có thể trả tiền để “xử lý ổn thỏa”, và đó mới là vấn đề pháp quyền nghiêm trọng nhất – khi hành vi tuân thủ không còn là chuẩn mực chung.
Đây chính là hệ quả của sự lẫn lộn giữa quyền lực thực thi và quyền lực mặc cả. Khi người dân không còn tin vào tính công bằng trong xử lý vi phạm, họ sẽ tìm đến các “cửa sau”. Hành vi của Trần Ngọc Bình đáng bị trừng trị, nhưng trách nhiệm làm rõ gốc rễ tâm lý xã hội thuộc về Nhà nước và các cơ quan bảo vệ pháp luật.
Khi pháp luật trở thành công cụ “mượn danh” để phạm pháp
Theo Điều 26 Luật An ninh mạng 2018, hành vi mạo danh tổ chức, cá nhân hoặc cung cấp thông tin sai sự thật gây hoang mang trong dư luận là hành vi bị cấm. Nếu dùng tài khoản mạng xã hội để “thông báo chốt CSGT”, quay video phát tán hình ảnh lực lượng chức năng với ý đồ xuyên tạc, có thể bị xử lý theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP), với mức phạt từ 10 đến 30 triệu đồng tùy mức độ vi phạm.
Với người tiếp tay – tức các tài xế “đặt mua logo” – họ không chỉ tiếp tay cho tội phạm, mà còn có thể bị xem xét xử phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự nếu biết rõ đó là hành vi gian dối mà vẫn tham gia.
Bài học pháp lý: không thể “thuê luật” để trốn luật
Cơ chế pháp quyền không cho phép việc ủy quyền lòng tin mù quáng. Mỗi công dân – tài xế hay nhà quản lý – đều phải nhận thức rằng: luật pháp không thể thuê bao theo tháng, cũng không thể bỏ qua vì đã chi tiền.
Trong một Nhà nước pháp quyền, quyền lực nhà nước bị giới hạn và kiểm soát bằng chính luật pháp. Mọi cam kết “bao luật”, dù bằng lời nói hay logo, đều không có giá trị và không ràng buộc được bất kỳ cơ quan công quyền nào.
Thậm chí, những biểu tượng như “BG19”, “Trần Bình”, “Luật giao thông” gắn lên xe để thể hiện quan hệ đặc biệt với lực lượng CSGT còn có thể khiến người sử dụng lâm vào nguy cơ bị khởi tố với vai trò đồng phạm nếu cơ quan điều tra chứng minh được ý thức đồng lõa.
Xây dựng pháp quyền không thể chỉ bằng… lòng tốt
Vụ việc “bao luật” không thể xem nhẹ. Nó phản ánh sự rạn vỡ niềm tin giữa người dân và người thực thi pháp luật. Nếu không có những cải cách minh bạch, đồng bộ, vụ việc hôm nay sẽ chỉ là một vòng tuần hoàn lặp lại của các vụ “logo xe vua”, “mua đường dây bảo kê”.
Việc Cơ quan điều tra tỉnh Phú Thọ nhanh chóng vào cuộc, khởi tố và công bố thông tin công khai là điểm sáng, cho thấy hệ thống pháp luật không dung túng cho các hành vi mượn danh quyền lực nhà nước để trục lợi.
Tuy nhiên, về dài hạn, cần có các chương trình nâng cao nhận thức pháp lý trong giới tài xế, doanh nghiệp vận tải, kết hợp với kênh phản ánh minh bạch để tố giác các biểu hiện sai phạm thực sự của cán bộ thi hành công vụ. Không thể để người dân sống trong nghi ngờ, lái xe bằng nỗi lo “chốt” và tư duy “quen biết”.
Pháp luật – không chỉ là ranh giới, mà là điểm tựa
Khi thượng tôn pháp luật được hiểu không phải là sự sợ hãi, mà là niềm tin vào sự công bằng và nhất quán, thì mới có thể hy vọng người dân lựa chọn đúng con đường hành xử.
Pháp luật không cấm người dân tìm hiểu, sử dụng, thậm chí phản biện. Nhưng pháp luật cũng không cho phép ai nhân danh luật để trục lợi, hoặc mượn bóng lực lượng thực thi công vụ để thu tiền và hứa hẹn sai trái.
Một xã hội pháp quyền phải bắt đầu từ những hành vi nhỏ nhất, từ hành vi chấp hành giao thông đến cách hành xử trên mạng xã hội. Vụ việc “bao luật” của Trần Ngọc Bình có thể sớm khép lại bằng một bản án. Nhưng hậu quả mà nó để lại trong lòng cộng đồng – sự hoài nghi, sự ngộ nhận, và sự dễ dãi với vi phạm – là điều không thể chữa lành bằng một quyết định khởi tố.
Đó là lý do vì sao mỗi người dân, mỗi tài xế, mỗi người sử dụng mạng xã hội cần cùng nhau hành xử đúng mực, tin tưởng vào tiến trình cải cách và dám lên tiếng khi thấy sai trái. Khi đó, thượng tôn pháp luật không chỉ là khẩu hiệu trên văn bản, mà là thực tế trong đời sống.
Tài liệu tham khảo
-
“Bắt quản trị viên Facebook ‘Luật giao thông và An toàn giao thông’”, Báo Thanh Niên, 23/7/2025 – https://thanhnien.vn
-
“Vụ logo xe vua: Không đủ căn cứ buộc tội 80 CSGT, thanh tra giao thông nhận hối lộ”, Tuổi Trẻ Online, 6/12/2021 – https://tuoitre.vn
-
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), Điều 174 – Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
-
Nghị định 15/2020/NĐ-CP và Nghị định 14/2022/NĐ-CP – Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực viễn thông, an ninh mạng.
-
Luật An ninh mạng 2018 – Điều 26 về hành vi bị nghiêm cấm.
XEM THÊM
.jpg)
Luật Sư – Chặng đường 80 năm giữ Lửa Công Lý, đồng hành Cùng Tư pháp Việt Nam
Người giữ “mạch đập” bình yên của đất Tổ và Chân dung Thiếu tướng Nguyễn Minh Tuấn
Từ gà lôi trắng đến bản án 6 năm tù: Khi công lý cần có một trái tim
Từ “Bình Minh” đến “Bình Minh Việt” – Giới hạn của bảo hộ nhãn hiệu và cạnh tranh công bằng
Chân dung Tướng Mai Hoàng – hình ảnh người Công an nhân dân trong kỷ nguyên mới
